ວິທີການລ້ຽງສັດປີກ

ການຄັດເລືອກແນວພັນ
  – ໄກ່ທີ່ລ້ຽງໃນໝູ່ບ້ານເກືອບທັງໝົດແມ່ນໄກພື້ນເມືອງເປັນສ່ວນຫຼາຍ, ຈະເປັນເປັດເທບ (ເປັດກືກ), ໄກ່ຕີເຊິ່ງເປັນໄກ່ພັນຫຼັກຕົວໃຫຍ່, ຊີ້ນຫຼາຍ, ນໍ້າໜັກຫຼາຍ. ໂຕແມ່ມີຂົນສີດໍາຄຸມໄວ້ຫມົດໂຕ, ສ່ວນໂຕຜູ້ລັກສະນະໄກມີຂະໜາດໃຫຍ່ແຂງແຮງ, ມີຂົນສີແດງສະຫຼັບກັບສີຂຽວ, ດໍາ, ຂາວ ຫຼື ສີເທົາ. ສ່ວນໄກ່ກະເພົາມີລ້ຽງຢູ່ແຕ່ສ່ວນຫຼາຍສາຍພັນປົນເປກັນໝົດ.
  – ໄກ່ໂຕຜູ້ທີ່ດີນັ້ນຕ້ອງມີຮູບຮ່າງສູງໃຫຍ່ສົມບູນ ແລະ ແຂງແຮງມີນໍ້າໜັກປະມານ 2 ກິໂລຂຶ້ນໄປ, ອາຍຸຕັ້ງແຕ່ 9 ເດືອນເຖິງ 3 ປີ, ຕ້ອງເປັນໄກ່ທີ່ປະສົມພັນເກັ່ງພ້ອມທັງຊອກຫາອາຫານກິນເກັ່ງ ແລະ ທົນທານຕໍ່ພະຍາດໄດ້ດີ.
  – ໄກ່ໂຕແມ່ທີ່ດີຕ້ອງມີຮູບຮ່າງສູງໃຫຍ່ ແລະ ເປັນໄກ່ທີ່ສົມບູນແຂງແຮງໃຫ້ໄຂ່ຫຼາຍລ້ຽງລູກດີ, ມີນໍ້າຫນັກ 1 ກິໂລຂຶ້ນ ໄປ, ອາຍຸແຕ່ 7 ເດືອນເຖິງ 3 ປີ, ການໃຫ້ໄຂຢ່າງໜ້ອຍ 12 ໜ່ວຍຕໍ່ 1 ເທື່ອ, ສາມາດຜະລິດໄຂໄດ້ 4 ເທື່ອຕໍ່ປີຈຶ່ງແມ່ນແມ່ໄກ່ທີ່ດີ.
  – ໃນການເລືອກແນວພັນໄກ່ນັ້ນ, ພໍ່ແມ່ພັນໄກ່ຄວນມີອາຍຸບໍ່ເກີນ 3 ປີ. ແຕ່ລະເທື່ອທີ່ແມ່ໄກ່ຟັກອອກມາເປັນໄກ່ນ້ອຍເວລາໃຫຍ່ຂຶ້ນມາເຮົາກໍ່ເລືອກເອົາໂຕທີ່ໃຫຍ່ ແລະ ແຂງແຮງກວ່າຫມູ່ໄວ້ 2-3 ໂຕເພື່ອເປັນແນວພັນ. ແມ່ພັນທີ່ເໝາະສົມຄື: ໂຕຜູ້ 1 ໂຕ ຕໍ່ ໂຕແມ່ 5-10 ໂຕ, ບໍ່ຄວນເກີນກວ່ານີ້ເພາະຈະເຮັດໃຫ້ນ້ຳເຊື້ອບໍ່ພຽງພໍ.
ຂໍ້ຄວນລະວັງ 
  –  ເວລານໍາເອົາໄກ່ຈາກບ່ອນອື່ນມາລ້ຽງເຮົາຄວນແຍກຂັງໄວ້ຕ່າງຫາກປະມານ 7 ວັນ ເພື່ອເບິ່ງອາການຂອງພະຍາດແລ້ວຈຶ່ງນໍາມາລ້ຽງຮ່ວມກັນ.
  –  ບໍ່ຄວນນໍາເອົາໄກ່ຈາກບ່ອນອື່ນທີ່ຕິດພະຍາດມາບໍລີໂພກ.
  –  ຄວນທໍາການຝັງຊາກໄກ່ທີ່ຕາຍດ້ວຍພະຍາດເພື່ອບໍ່ໃຫ້ສັດອື່ນນໍາໄປກິນ ແລະ ຂະຫຍາຍພະຍາດຕໍ່ໄປ. 
ການເລືອກສະຖານທີ່ໃນການສ້າງຄອກ
     ໂດຍທົ່ວໄປຄອກສໍາລັບໄກ່ຄວນມີລັກສະນະ ຫຼື ຄຸນສົມບັດດັ່ງນີ້: 
  –  ອາກາດພາຍໃນໂຮງລ້ຽງໄກ່ຄວນລະບາຍໄດ້ດີເຢັນສະບາຍແຕ່ບໍ່ຄວນມີລົມພັດແຮງ ຫຼື ຝົນຜະໃສ່. 
  –  ຮັກສາຄວາມສະອາດໄດ້ງ່າຍ, ເປັນໂນນສູງ, ບໍ່ເປັນບ່ອນທີ່ນໍ້າຂັງ, ບໍ່ເປັນບ່ອນທີ່ຮົກ, ເພື່ອຫຼີກລ້ຽງບັນຫາພື້ນຄອກຊຸມມີກິ່ນເໝັນ, ມີແມງວັນ, ໜູ, ເປີະເປື້ອນ, ພະຍາດ ແລະອື່ນໆ. 
  –  ສາມາດປ້ອງກັນບັນດາສັດຕູຕ່າງໆຂອງໄກ່ເຊັ່ນ: ນົກ, ໜູ, ແມວ ແລະ ອື່ນໆໄດ້.
ການສ້າງຄອກ:
      ການເຮັດຄອກໄກ່ແມ່ນຂຶ້ນຢູ່ກັບຈໍານວນໄກ່ທີ່ຈະລ້ຽງ, ອາຍຸຂອງໄກທີ່ຈະລ້ຽງໂດຍຄິດຈໍານວນໄກ່ 8 ໂຕຕໍ່ 1 ແມັດມົນທົນ, ຄອກໄກ່ຕ້ອງມີຄອກສໍາລັບໄກ່ນອນ, ມີຄັ້ງສໍາລັບໃຫ້ໄກ່ໄຂ່, ພື້ນຄອກໃຫ້ສູງຈາກໜ້າດິນປະມານ 60 ຊັງຕີແມັດ. ຖ້າຄອກໄກມີຂະໜາດກວ້າງ 3 ແມັດ, ຍາວ 5 ແມັດຈະສາມາດລ້ຽງໄກ່ໄດ້ປະມານ 120 ໂຕ, ແຕ່ຖ້າຕ້ອງການລ້ຽງເປັນພໍ່ແມ່ພັນຄວນໃຊ້ຄອກປະມານ 4 ໂຕຕໍ່ 1 ຕາລາງແມັດ.
     ການສ້າງຄອກໄກ່ມີຫຼາຍຮູບແບບແລ້ວແຕ່ຄວາມເໝາະສົມຂອງທ້ອງຖິ່ນເຊັ່ນ: ເຮັດແບບໜ້າຖົ່ວ, ໝາແຫງນ ແລະ ອື່ນໆເພື່ອບໍ່ປ່ອຍໃຫ້ສັດໄປນອນເທິງຕົ້ນໄມ້, ເພື່ອປ້ອງກັນຄົນຂີ້ລັກມັກຈົກ ແລະ ສັດຕູຕ່າງໆ.
ອາຫານ ແລະ ການໃຫ້ອາຫານ
    ປົກກະຕິແລ້ວການລ້ຽງໄກ່ລາດມັກຈະປ່ອຍໃຫ້ໄກ່ຫາອາຫານກິນເອງຕາມທໍາມະຊາດໂດຍທີ່ຜູ້ລ້ຽງອາດຈະມີການໃຫ້ອາຫານເພີ່ມໃນຊ່ວງຕອນເຊົ້າ ຫຼື ຕອນແລງ, ອາຫານທີ່ໃຫ້ກໍ່ແມ່ນພວກເຂົ້າເປືອກ, ເຂົ້າປຽນ, ຮໍາ, ມັນຕົ້ນບົດ, ຖົ່ວ ເຫຼືອງ ແລະ ສາລີບົດເປັນຕົ້ນ. ຈາກສະພາບການລ້ຽງແບບນີ້ເຮັດໃຫ້ຄວາມສົມບູນຂອງໄກ່ປ່ຽນແປງໄປຕາມສະພາບດິນຟ້າອາກາດຄື: ໃນຊ່ວງລະດູຝົນໄກ່ຈະໄດ້ຮັບອາຫານອຸດົມສົມບູນເນື່ອງຈາກໄດ້ຮັບທັງເມັດພືດ, ປວກ, ໜອນ, ແມງໄມ້ຕ່າງໆ ເຊິ່ງທັງສອງຊະນິດນີ້ຈະໃຫ້ທັງວິຕາມິນ ແລະ ທາດຊີ້ນແກ່ໄກ່ເຮັດໃຫ້ໄກ່ໃນຊ່ວງນີ້ຈະເລີນເຕີບໂຕດີ ແລະ ແຂງແຮງຫຼາຍກວ່າລະດູອື່ນ.
ການປ້ອງກັນສຸຂະພາບສັດ
     ການປ້ອງກັນສຸຂະພາບສັດນີ້ເຮົາຄວນເບິ່ງໃນລະດູທີ່ມີການປ່ຽນແປງຂອງອາກາດໂດຍສະເພາະ ເລີ່ມເຂົ້າລະດູແລ້ງ ແລະ ຕົ້ນລະດູຝົນທີ່ມີການປ່ຽນແປງທາງຖ່າຍອາກາດຈະເຮັດໃຫ້ສັດປີກໄດ້ຮັບຜົນກະທົບດັ່ງກ່າວສະນັ້ນ, ເຮົາຄວນມີການໃຫ້ວັກຊິນປ້ອງກັນເຊັ່ນ: ສະຫິວາສັດປີກ ແລະ ນິວຄັສເຊິນ. ຖ້າກໍລະນີທີ່ບໍ່ມີວັກຊິນປ້ອງກັນເຮົາກໍ່ສາມາດນໍາໃຊ້ສະໝຸນໄພຕາມທໍາມະຊາດທີ່ສາມາດຫາໄດ້ໃນທ້ອງຖິ່ນເຊັ່ນ: ເຄືອເຂົາຮໍ, ຫົວສີໃຄ ທຸບແຊ່ປະສົມນໍ້າໃຫ້ກິນເປັນປະຈໍາ.
ຂໍ້ມູນຈາກ: ປື້ມເນື້ອໃນຄູ່ມືເຝິກອົບຮົມການຜະລິດກະສິກໍາຂອງສະຖານການສຶກສາ